Arabesk müziğin tanınmış isimlerinden olan Orhan Gencebay’ın vefat ettiği haberleri henüz teyit edilmedi. Uzun süre damar tıkanıklığı sorunuyla mücadele eden ünlü sanatçı 78 yaşında bulunuyordu. Gencebay, Yeşilçam’da birçok filmde de performans sergilemiştir.

Gerçek adı Orhan Kencebay olan sanatçı, 4 Ağustos 1944’te Samsun’da dünyaya gelmiştir. Arabesk müziğin yaratıcılarından ve öncülerinden biri olarak kabul edilir. Ancak Gencebay, bu müzik türünün “Arabesk” etiketini “hatalı ve eksik” bulduğu için reddeder ve “Serbest Türk Müziği”, “Özgür Türk Müziği”, “Serbest Çalışmalar” ve “Gencebay Müziği” gibi isimlerle anılmasını tercih eder. Gencebay, 1998 yılında 33. Türkiye Hükûmeti tarafından Devlet Sanatçısı unvanına layık görüldü.

Gencebay, Tatar kökenli bir aileden gelir ve ailesi Kırım kökenlidir. 6 yaşında müzik eğitimine başladı ve keman ve mandolin dersleri aldı.

7 yaşından itibaren bağlama ve Türk halk müziği üzerine eğitimlerine devam etti. 10 yaşında ilk bestesini yaptı. 13 yaşında Türk Sanat Müziği ve tambur derslerine başladı. Samsun ve İstanbul’daki müzik derneklerinde yaylı tambur ve bağlama çaldı. Bu dönemde ayrıca Samsun ve İstanbul’daki halk evlerinin kuruluşunda yer aldı.

14 yaşında ilk profesyonel bestesini yapan Gencebay, 16 yaşından itibaren caz ve rock müziğine ilgi duymaya başladı ve batı nefesli çalgılarla oluşan orkestralarda tenor saksofon çaldı. İstanbul’a geldikten sonra Türkiye’nin ilk konservatuvarı olan İstanbul Belediye Konservatuvarı’na girdi ve bir süre bu kurumda yer aldı.

1964 yılında TRT Ankara Radyosu sınavına katıldı ve büyük başarı gösterdi. Ancak, sınavın usulsüz olduğu gerekçesiyle iptal edildi ve Gencebay, askerlik görevi nedeniyle İstanbul’a döndü. Askerlik süresince Heybeliada’da bahriyeli olarak görev yaptı ve bu süreçte merasim bölüğü bandosunda saksafon çalmaya devam etti.

1966’da TRT İstanbul Radyosu sınavlarını kazandı ve Türkiye genelinde düzenlenen bir bağlama çalma yarışmasında dereceye girdi. Ancak, TRT’nin müzik anlayışının kendi yaratıcılığına ve ilerlemesine uygun olmadığını düşünen Gencebay, 1967’de kendi isteği ile TRT’den ayrıldı. Bu dönemde, babasının mali sıkıntıları nedeniyle memleketi Samsun’a geri dönmek zorunda kaldı.

TRT’den ayrıldıktan sonra, Gencebay, 1966-1968 yılları arasında Arif Sağ ile birlikte Muzaffer Akgün, Yıldız Tezcan, Gülden Karaböcek, Ahmet Sezgin, Şükran Ay, Sabahat Akkiraz, Nuri Sesigüzel gibi sanatçılara bağlama çalarak çalışmalarını sürdürdü. Bu süre zarfında Kızılırmak Karakoyun, Ana, Kuyu gibi Türk filmlerinde müzik direktörü olarak görev aldı.

İstanbul’daki halk evlerinde Abdullah Nail Bayşu, İsmet Sıral, Burhan Tonguç, Erkin Koray, Ömer Faruk Tekbilek, Vedat Yıldırımbora, Özer Şenay, Neşet Ertaş gibi sanatçılarla bir araya gelerek müzik yapma fırsatı buldu. Bu dönem, Gencebay’ın müziksel sentezini ortaya çıkarmaya başladığı dönem oldu.

Ağlıyorum Yana Yana, Gönül Bağları, Yıldız Akşamdan Doğarsın, Neredesin Leylâ’m gibi türkülerin plaklarını çıkardı. Sevemedim Karagözlüm, Sabır Taşı, Goca Dünya gibi besteleri çeşitli sanatçılar tarafından yorumlandı ve bu sayede Gencebay’ın adı besteci ve bağlama virtüözü olarak anılmaya başlandı.